Kıdem ve İhbar Tazminatı Hesaplama Formu: Brüt Ücret, Çalışma Süresi ve Hak Edilen Tutar
Kıdem – ihbar tazminatı hesaplama aracımız; işe başlama ve ayrılış tarihiniz ile aylık brüt ücretinizi girerek yaklaşık hakedişinizi anında gösterir. Kıdem için her tam yıl 30 gün esas alınır ve yılın kırık kısımları orantılanır; ihbar içinse 4857 sayılı İş Kanunu’ndaki 2 / 4 / 6 / 8 hafta bildirim süreleri dikkate alınır. Aşağıda tazminat türlerinin kısa özeti, formüller, örnekler ve sık yapılan hatalar yer alır.
Kıdem Tazminatı Nedir, Kimler Alabilir?
Kıdem tazminatı, aynı işverene bağlı olarak en az 1 yıl çalışan işçiye, kanunda belirtilen hallerde ödenen tazminattır. Yaygın hak kazanma hallerinden bazıları:
- İşveren tarafından haksız/geçerli sebep olmaksızın fesih,
- İşçinin haklı nedenle feshi (sağlık, ücretin ödenmemesi vb.),
- Emeklilik (yaş dışı prim/gün/yaş koşullarını tamamlama dahil),
- Er veya erbaş olarak askere sevk (erkek işçiler),
- Kadın işçinin evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde kendi feshi,
- Ölüm (mirasçılara ödenir).
Kıdem Tazminatı Hesabı (özet): Son brüt ücret (düzenli para/para ile ölçülebilen yan haklar dahil) × çalışılan yıl başına 30 gün. Yılın kesri oranlanır. Ödeme, her yıl için geçerli kıdem tazminatı tavanını aşamaz.
Not: Tavan tutarı ve vergi/istina uygulamaları dönemsel olarak değişir; güncel mevzuatı kontrol ediniz.
İhbar Tazminatı Nedir, Kimler Alabilir?
İhbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmelerinde bildirim süresine uymadan fesih yapılırsa doğan tazminattır. Süreler (4857 m.17):
- 0–6 ay kıdem: 2 hafta
- 6–18 ay kıdem: 4 hafta
- 18–36 ay kıdem: 6 hafta
- 36 ay ve üzeri kıdem: 8 hafta
Bildirim süresine uyulmadan fesih yapılırsa, karşı tarafa bu sürelere karşılık gelen brüt ücret tutarında ihbar tazminatı ödenir.
Form Nasıl Çalışır?
- İşe Başlangıç ve Ayrılış tarihini girin (gün/ay/yıl).
- Aylık brüt ücret alanına brüt maaşınızı yazın. (Düzenli ödenen yol–yemek–prim gibi parasal haklar “giydirilmiş brüt” kapsamında olabilir.)
- Hesapla butonuna basın; sistem kıdem yılı/ay/gün hesabını yapar, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı için yaklaşık tutarları listeler.
Formüller ve Örnek
Kıdem Tazminatı Formülü
Kıdem = (Brüt Günlük Ücret × 30 gün × Tam Yıl) + (Brüt Günlük Ücret × Oransal Gün)
Brüt günlük ücret = Aylık brüt / 30. Her yıl için 30 gün; yılın kesri (ay/gün) oranlanır. Tavan üzerinde kalan kısım ödenmez.
İhbar Tazminatı Formülü
İhbar = Brüt Günlük Ücret × Bildirim Süresi (gün)
Bildirim süresi 2/4/6/8 haftadır (14/28/42/56 gün). Taraflar bu süreler kadar ihbar çalıştırabilir veya karşılığı tazminat ödenir.
Örnek (yaklaşık)
30.000 TL - Çalışma Süresi: 3 yıl 4 ay
Kıdem: Günlük = 30.000/30 = 1.000 TL.
Tam yıl (3 × 30 gün) = 90 gün → 90.000 TL; 4 ay ≈ 4/12 × 30 gün = 10 gün → 10.000 TL.
Toplam ≈ 100.000 TL (tavanı aşıyorsa tavan uygulanır).
İhbar: 3 yıl 4 ay → bildirim süresi 8 hafta = 56 gün.
56 × 1.000 TL = 56.000 TL (vergisel kesintiler ayrıca uygulanır).
Vergi ve Kesintiler (Özet)
- Kıdem tazminatı genel olarak gelir vergisinden istisnadır; damga vergisi kesintisi uygulanabilir.
- İhbar tazminatı ise çoğunlukla gelir vergisi ve damga vergisine tabidir. SGK primi uygulaması, duruma/mevzuata göre değişebilir.
Önemli: Kesinti türleri/tutarları dönemsel düzenlemelerle değişebilir. Net rakam için güncel mevzuat ve bordro uygulamalarını esas alınız.
Sık Yapılan Hatalar ve İpuçları
- Yan hakları unutmamak: Düzenli ve süreklilik arz eden parasal haklar “giydirilmiş brüt” hesabına dahil edilebilir.
- Tavanı dikkate almak: Kıdem tazminatında yıllık tavan üzerinde ödeme yapılamaz.
- Haklı fesih şartlarını yanlış yorumlamak: Her istifada kıdem doğmaz; haklı nedenle fesih şartları farklıdır.
- İhbar süresini yanlış kademeden almak: Kıdeme göre 2/4/6/8 hafta kademeleri vardır; kıdemi doğru hesaplayın.
Kıdem & İhbar Tazminatı – Sık Sorulan Sorular
İstifa edersem kıdem tazminatı alır mıyım?
Genel olarak hayır. Ancak haklı sebeple fesih, evlilik (kadın işçi için 1 yıl içinde), askerlik, emeklilik gibi istisnai hallerde kıdem doğabilir.
İhbar tazminatını kim öder?
Bildirim süresine uymadan fesih yapan taraf karşı tarafa öder. İşveren bildirim süresi kadar çalıştırabilir veya karşılığı tazminatı peşin ödeyebilir.
Kıdem tazminatı hesabında hangi ücret esas alınır?
Son brüt ücret ve süreklilik arz eden para/para ile ölçülebilir yan haklar dikkate alınır. Dönemsellik arz eden ödemelerde farklı uygulamalar olabilir.
Hesaplanan tutar kesin midir?
Bu araç bilgilendirme amaçlı yaklaşık sonuç verir. Tavan, vergi, yol–yemek–prim gibi kalemler ile fesih sebebine göre nihai rakam değişebilir.
Uyarı: Bu sayfa hukuki danışmanlık değildir. İş uyuşmazlıkları ve nihai tazminat tutarları için güncel mevzuatı, Yargıtay içtihatlarını ve uzman görüşlerini dikkate alınız.
